Waar houdt filosofie zich mee bezig? Wat kan filosoferen ons brengen?

Men zou kunnen zeggen dat de kernactiviteit van de filosofie het bevragen is. Maar niet alle vragen vallen ook onder de filosofie. Vragen als ''is er elders in het heelal leven?'' of ''hoeveel fundamentele krachten zijn er?'' zijn wetenschappelijke vragen; vragen waar we nu nog geen antwoord op hebben maar die in principe empirisch beslisbaar schijnen.

Vragen als "heeft de mens een vrije wil?" of "hebben dieren rechten?" brengen ons in verlegenheid en niet alleen uit gebrek aan informatie. De vragen zelf zijn verwarrend.Om eruit te komen moeten we de uitdrukking 'vrije wil' en 'rechten' zelf onder de loep nemen. Deze conceptuele analyse vormt een belangrijke taak van de hedendaagse filosofie. Maar er is meer aan filosofie dan dat...

lees hier verder 

Filosofie van de geest

In de filosofie van de geest wordt nagedacht over de relatie tussen lichaam en geest en wordt getracht een beschrijving te geven van wat de geest is! Een nog immer populaire opvatting van de leek wordt wel de"Ghost in the machine" genoemd. De denkende, voelende, en handelende geest moet apart gezien worden van het lichaam.....huist in ons lichaam en is verwantwoordelijk voor onze mentale en fysieke  activiteiten....! Dit is een variant op het lichaam-geest dualisme van Descartes! Maar met de opkomst van de natuurwetenschappen in de 16de eeuw..ontstonden er andere visies... waaronder het materialisme als response op inconsistenties in dit lichaam-geest dualisme. Materialisme is de visie dat alle (dus ook mentale) gebeurtenissen toegeschreven of gereduceerd kunnen worden aan of tot materiële (brein) processen. Maar omdat wil een mentaal gegeven is heeft dat consequenties voor de opvatting van de vrijheid ervan als deze gereduceerd kan worden tot een neurofysiologisch proces. Zo'n proces is immers gedetermineerd door noodzakelijke natuurwetten.  

In  een lichaam-geest dualisme..waarin de denkende, voelende, en handelende geest in ons lichaam huist en hiermee interactie heeft, maar toch niet te reduceren is tot de materiële processen van het lichaam....kan je je  indenken dat de geest vrij is (niet gebonden aan de natuurwetten van de materiële substantie)...dwz dat we daarmee onder exact dezelfde  omstandigheden iets anders hadden kunnen doen dan we gedaan hebben! ...Maar de doctrine van het lichaam-geest dualisme kent onder filosofen en binnen de wetenschappelijke wereld nog maar weinig aanhangers. De meest gangbare visie binnen deze professionele groep is één of andere vorm van  materialisme  (alles wat bestaat is van materiële oorsprong). En omdat materiële processen rigide natuurwetten gehoorzamen is de vraag of zo'n opvatting van vrije wil wel te verenigen is met het materialisme!  

Lees dit artikel over enkele visies op de 'vrije wil'.

Spinoza staat bekend als pleitbezorger van het recht op vrije meningsuiting. Zijn visie hierop is verankerd in een omvattend filosofisch systeem. Opvallend hierin is zijn bijzondere kijk op wat onder 'rechten' moet worden verstaan. 

Lees hier meer over de filosofie van Spinoza.